Tablica ku pamięci Franciszka TobołyW poniedziałek mija 50. rocznica śmierci pierwszego prezydenta Piły, Franciszka Toboły.

Z tej okazji przy ulicy Tucholskiej 9, za sprawą pilskiego koła Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego i rodziny umieszczona została tablica upamiętniająca Franciszka Tobołę i jego syna Bogdana, Honorowego Obywatela Miasta Piły.

- Franciszek Toboła po Powstaniu Wielkopolskim był urzędnikiem starostwa w Ostrzeszowie, a od 1929 - burmistrzem Mikstatu. W czasie wojny więziony w obozach koncentracyjnych Gross Rosen i Buchenwald, dwukrotnie skazany na karę śmierci. Po wojnie otrzymał propozycję objęcia stanowiska prezydenta Wrocławia, Gorzowa Wielkopolskiego i Piły. Wybrał Piłę... - wspomina Karolina Smęda, prawnuczka Franciszka Toboły.


Za działalność powstańczą, niepodległościową i zawodową był wielokrotnie odznaczany. Przed rokiem '39 - Krzyżem na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi, Medalem Pamiątkowym „Za wojnę 1918-1921”, medalem „za Długoletnią Służbę” oraz Odznaką Pamiątkową Wojsk Wielkopolskich. Po 1945 r. - Śląskim Krzyżem Powstańczym, Wielkopolskim Krzyżem Powstańczym oraz Medalem „Zwycięstwa i Wolności”.

28 lutego 1958 r. Zarząd Okręgu Związku Bojowników o Wolność i Demokrację w Katowicach wystąpił z pismem o przyznanie Franciszkowi Tobole Krzyża Kawalerskiego Orderu Odrodzenia Polski.

Wniosek ten jednak, nigdy nie został załatwiony pozytywnie. Obecnie planowane jest powtórne zwrócenie się do Prezydenta RP o pośmiertne przyznanie Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski i pośmiertny awans na stopień Kapitana Wojska Polskiego.

- Jestem dumna, że mam takich wspaniałych przodków - mówi Karolina Smęda - mieszkanka Piły i dyrektor artystyczny Międzynarodowej Akademii Wizerunku.

W uroczystości uczestniczyli licznie zgromadzeni goście i przedstawiciele władz samorządu pilskiego. Radni Miasta Piły planują podjąć uchwałę o nazwaniu nowego ronda u zbiegu ulic Okólnej i Ludowej imieniem Franciszka Toboły.